Bijsnijden in Picasa
De veranderingen in Picasa 3.9 spelen voor dit onderwerp geen rol - hoogstens zijn er kleine verschillen in de schermafbeeldingen. Zie Picasa 3.9 en Google+.
De letter B is nog niet afgehandeld, want bijsnijden is de belangrijkste correctie van bijna elke foto uit je verzameling en het zou dus erg vreemd zijn als dat bij jou nooit hoeft.
Papiersnijder
Toen ik in 1965 met fotograferen begon en korte tijd later ook zelf ging afdrukken, was de aanschaf van een papiersnijder één van de eerste hulpmiddelen in mijn kleine dokahoekje en bij het afwerken en inplakken van mijn vergrotingen.
Opmerking: het is belangrijk om te beseffen dat je met zo’n snijder tevens een andere belangrijke correctie kunt uitvoeren, namelijk het opheffen van een storende scheefstand.
Camerakader
Het zou dus erg toevallig zijn als dat voor elke scène de optimale uitsnede is en daarom is bijsnijden de enige manier om die uitsnede te verbeteren, maar ook om storende details langs de randen weg te snijden, want die waren je bij het maken van de foto nog niet opgevallen. Vandaar dat handmatig (dus “op het oog”) bijsnijden de standaardinstelling van Picasa moet zijn, want dan ben je helemaal vrij – ook al zul je er meestal naar streven om een zo groot mogelijk deel van de oorspronkelijke foto te behouden.
Opmerking: het kan soms gebeuren dat je voor een speciaal doel maar een klein gedeelte van de oorspronkelijke foto nodig hebt, maar als je dat van te voren had geweten, had je van dat speciale detail beter een aparte foto kunnen maken om voldoende pixels te hebben. Als je die detailfoto nog kunt maken, zou ik dat zeker doen.
Gebonden uitsnede
Opmerking 1: deze foto is nog praktisch oorspronkelijk en heeft een verhouding van 4:3 (1,33). Dit wordt aangegeven bij “Huidige verhouding: 2608x1952”, want als je die getallen op elkaar deelt krijg je ook ongeveer 1,33. Deze verhouding kan ook elders in het lijstje worden gekozen.
Opmerking 2: alvorens te gaan bijsnijden is rechtmaken meestal noodzakelijk omdat bijna elke foto per ongeluk een beetje scheef genomen is. Bij deze foto was dat ook enigszins het geval.
De vraag is nu: wanneer kun je (of moet je) een bepaalde verhouding gebruiken? Het antwoord is simpel: bijna nooit, tenzij er speciale eisen zijn zoals: de foto moet als afdruk in een bepaald lijstje passen zonder een passe-partout te gebruiken of de foto moet een bepaald scherm vullen zonder dat er links en rechts (of boven en onder) zwarte stroken overblijven.
Dus in het algemeen kun je stellen: een foto moet gewoon handmatig (dus met een vrije verhouding) worden bijgesneden om een optimaal plaatje te krijgen, maar in bijzondere gevallen kan een kopie van het bestand worden benut om een uitsnede met een bepaalde verhouding te maken. Dat zie je hieronder, waarbij ik gekozen heb voor een 3:2 verhouding die geschikt is voor een afdruk op 10x15 formaat, maar in feite voor elk formaat met die verhouding.
Dit is dus toevallig een uitsnede die best acceptabel is en om je daarvan te overtuigen, kun je even op de knop Voorbeeld klikken om te zien hoe het resultaat is en als dat niet bevalt, zal het vaak moeilijk zijn om een ander aanvaardbaar compromis te vinden.
Opmerking 1: met de knop “Wissen” verwijder je niet de foto, maar verdwijnt het snijkader.
Opmerking 2: de beste manier om een vrije uitsnede geschikt te maken voor een specifieke verhouding, is het toevoegen van aanvulrandjes als een kunstmatig passe-partout, maar dat kan in Picasa3 alleen bij afdrukken via je eigen printer (zie: Afdrukken2). En anders moet je dat (na exporteren) met een ander programma zoals IrfanView doen (zie: Afdrukken 1).
Verwarrende mogelijkheden
Juist vanwege het grote aantal mogelijkheden, is het zinvol om daar enige structuur in aan te brengen, want de presentatie lijkt nogal onlogisch. Maar dat komt omdat het eigenlijk niet om “formaten” gaat, maar om verhoudingen – dus men hinkt kennelijk nog steeds op twee gedachten.
We moeten daarbij onderscheid maken tussen papiermaten en schermmaten en in beide gevallen heb je te maken met klassieke en met moderne “maten”. Bovendien is er ook nog onderscheid tussen spraakgebruik en werkelijkheid, want wat men “A4” noemt, heeft een precieze maat van 21,0x29,7 cm en dat is een verhouding van 1,41 (ongeveer 7:5). Maar die verhouding geldt voor alle A-formaten zoals A6 (10,5x14,8), A5 (14,8x21,0) en A3 (29,7x42,0), dus de keuze voor “A4” is een keuze voor alle A-formaten en de enige vraag die dan nog overblijft is of het bestand na bijsnijden nog voldoende pixels overhoudt om een kwaliteitsafdruk op A4 of zelfs A3 te kunnen maken. De bijkomende vraag is dus: hoeveel pixels moeten er dan nog zijn?
Dus je hebt een overzicht zoals hieronder nodig en zelfs dat is vast nog niet volledig:
Afdruk
|
BxH (cm)
|
B/H
|
B:H
|
Pixels minimaal
|
5x8
|
8,0x5,0
|
1,60
|
8:5
|
480x300
|
9x13
|
12,7x8,9
|
1,43
|
~7:5
|
760x530
|
10x15
|
15,2x10,1
|
1,50
|
3:2
|
900x600
|
11x15
|
15,2x11,4
|
1,32
|
4:3
|
900x680
|
13x18
|
17,8x12,7
|
1,40
|
~7:5
|
1070x760
|
15x21
|
21,0x15,2
|
1,38
|
~7:5
|
1240x900
|
18x24
|
24,0x17,8
|
1,35
|
~4:3
|
1440x1070
|
20x25
|
25,4x20,3
|
1,25
|
5:4
|
1520x1220
|
20x30
|
30,5x20,3
|
1,50
|
3:2
|
1830x1220
|
24x30
|
30,5x24,0
|
1,27
|
~5:4
|
1830x1440
|
30x40
|
40,6x30,5
|
1,33
|
4:3
|
2440x1830
|
40x50
|
50,8x40,6
|
1,25
|
5:4
|
2500x2000
|
50x60
|
61,0x50,8
|
1,20
|
6:5
|
2500x2080
|
50x75
|
75,6x50,8
|
1,49
|
3:2
|
2500x1690
|
A6
|
14,8x10,5
|
1,41
|
~7:5
|
890x630
|
A5
|
21,0x14,8
|
1,41
|
~7:5
|
1260x890
|
A4
|
29,7x21,0
|
1,41
|
~7:5
|
1780x1260
|
A3
|
42,0x29,7
|
1,41
|
~7:5
|
2520x1780
|
CD
|
12,0x12,0
|
1,00
|
1:1
|
720x720
|
Scherm
|
BxH (pixels)
|
B/H
|
B:H
|
Opmerkingen
|
Mini
|
320x240
|
1,33
|
4:3
|
Palmtops
|
Klein
|
640x480
|
1,33
|
4:3
|
Digilijstjes
|
Breed
|
800x480
|
1,66
|
5:3
|
Digilijstjes
|
Middel
|
800x600
|
1,33
|
4:3
|
Digilijstjes
|
Groot
|
1024x768
|
1,33
|
4:3
|
17” Beeldbuis
|
Extra groot
|
1280x1024
|
1,25
|
5:4
|
17/19” LCD
|
Breedbeeld
|
1024x600 |
1,71 |
~16:9 |
Netbook 10” |
Breedbeeld
|
1440x900
|
1,60
|
16:10 (8:5)
|
Laptops
|
Breedbeeld
|
“1600x900”
|
1,77
|
16:9
|
Breedbeeld LCD
|
Voorbeeld 1
Nu is alles duidelijk: als je per e-mail een ogenschijnlijk aardige foto met slechts 640x480 pixels ontvangt, kun je die prima en schermvullend afbeelden op een digilijstje dat toevallig ook 640x480 pixels heeft. Maar om een scherm met 1280x1024 pixels te vullen, moet die foto te veel worden uitgerekt om nog mooi te kunnen zijn – tenzij die verslechtering door trucjes in het betreffende fotoprogramma wordt verdoezeld.
Evenzo kan dat fotootje met prima kwaliteit worden afgedrukt op creditcardformaat (5x8), maar slechts met matige kwaliteit op 10x15 formaat, tenzij je fotoprogramma ook die kwaliteit nog weet “op te pimpen” tot iets goeds – maar dat is onwaarschijnlijk.
Voorbeeld 2
Er is nog een ander probleem, maar dat heeft te maken met de uiteenlopende verhoudingen van foto’s: een niet-bijgesneden foto met een verhouding van 4:3 (vers uit je camera) past nu eenmaal niet goed op een velletje papier met verhouding 3:2 of op een scherm met een verhouding van 5:4 – zelfs al heeft die foto meer dan voldoende pixels.
Er moeten dus compromissen worden gesloten en het hangt helemaal van jou af hoever je hierin wilt gaan:
1. Of je accepteert een afdruk met formaat 10x13,3 waar misschien toch teveel op staat
2. Of je snijdt de foto bij in een 3:2 verhouding zodat je wel een 10x15 afdruk krijg waar keurig op staat wat jij wilt en niet wat de fotoservice er toevallig nog op laat staan.
Gaan we dit doen?
Foto’s die de moeite waard zijn om in een jaarmap bewaard te blijven, moeten dus (na rechtmaken) gewoon handmatig worden bijgesneden zonder rekening te houden met een scherm of met een eventuele afdruk. Dat er dan op dat scherm bij de ene foto zwarte randen links en rechts zijn en bij een andere boven en onder en soms toevallig geen randen, neem je dan gewoon voor lief en dat blijkt in de praktijk ook helemaal geen bezwaar te zijn.
Voor alle andere toepassingen exporteer de daarvoor geselecteerde foto’s naar een tijdelijke map. Dan kun je bij dit exporteren al rekening houden met je doel: voor een paar 10x15 afdrukjes bij het Kruidvat hoeven die bestanden immers geen 3200 pixels breed te zijn, want 1600 is ook al voldoende en zulke verkleinde bestanden uploaden immers heel wat sneller.
Of je dan alsnog die geëxporteerde foto’s gaat bijsnijden naar een specifieke verhouding of aanvulrandjes gaat toevoegen of helemaal niets, hangt af van de eisen die je aan het resultaat stelt. Als je het niet storend vindt dat de ene afdruk bijna 10x10 is en de andere bijna 10x18 (om maar twee uitersten te noemen), hoef je die geëxporteerde foto’s alleen maar naar de betreffende fotoservice te uploaden via hun bestelprogrammaatje of via hun website (zie: Afdrukken 1).
Maar ook voor een digilijstje of voor een dvd-speler kun je die exportbestanden optimaliseren en met een aangepaste volgordenummering op dat lijstje of op een cd zetten zodat ze in de juiste volgorde worden getoond. En zo zijn er vast nog meer toepassingsmogelijkheden.
Dan ben je verstandig bezig zonder dat je dit handen vol tijd kost en blijft je archief toch in tact. En daarmee heb ik het belang van het uitgebreide bijsnijlijstje in Picasa voldoende gerelativeerd, maar daar had ik wel veel woorden voor nodig!
Extra: eigen “maten”
Als ik op de laatste regel klik, verschijnt er een klein venstertje, waarin ik de gewenste maten en een passende omschrijving kan typen:
Hieronder zie je hoe ik het snijkader heb geplaatst en ingesteld, want een pasfoto moet een beetje degelijk zijn, anders gaan de ambtenaren blozen.
Opmerking 1: in de afdrukopties wordt wel Pasfoto en Paspoort genoemd, maar die maten voldoen niet aan de Nederlandse norm. En Extra>Experimenteel>Pasfoto’s klopt ook niet.
Opmerking 2: de zelf toegevoegde maten kun je ook weer wissen, want er staat een klein prullenbakje naast het keuzevenstertje in het bedieningspaneel (zie voorgaande afbeelding).
Er zullen nu wel weer vragen komen of er ook ovale en andere fantasie vormen zijn en dan zeg ik maar: misschien in Picnik via Picasa 3.8
Belangrijker is dat je in voorkomende en waarschijnlijk zeldzame gevallen een speciale snijverhouding kunt instellen en dat je bijgesneden foto dan (na exporteren) met IrfanView precies op een gewenste rare maat kunt afdrukken voor een bestaand passe-partoutje.
Pixelmaten?
Ik kan niet genoeg benadrukken dat het bij snijden om de verhouding gaat en pas in de vervolgstap over de echte maten. Maar dat kunnen in plaats van centimeters ook pixels zijn en daarvan geef ik nu twee voorbeelden.
Stel dat je voor een website een banner nodig hebt die een maat van 880x250 pixels moet hebben. Je kunt echter met Picasa uit een foto (of collage) geen strookje met die “maten” snijden, maar wel met die verhouding, dus dan typ je 8.8 en 2.5 (of 88 en 25) in de vakjes en geef je die maatvoering de naam “Banner”of zoiets.
Dan maak je vervolgens de gewenste uitsnede en kies je onderaan exporteren en typ je 880 in het formaat-vakje. Dan krijg je in een aparte map een keurig bestandje met 880x250 pixels dat je meteen naar de html-editor van je site kunt uploaden (zie ook Formaat verkleinen).
Nog zo’n voorbeeld: voor de omslag van een klein fotoboekje dat je bij Albelli wilt bestellen heb je uitsnede nodig die op formaat 40x15 zal worden afgedrukt - maar feitelijk iets groter, namelijk 44x19 omdat de overmaat wordt omgeslagen en onder de schutbladen wordt verborgen. Dan heb je dus een geschikte foto nodig die minstens 4000 pixels breed is en dat haal je zelfs met een 12 megapixel camera maar net.
De truc is dan om van de geselecteerde foto (die je uiteraard al netjes hebt gecorrigeerd) eerst een “stapel-collage” te maken om wel voldoende pixels te krijgen (zie Formaat vergroten) en daar dan vervolgens een strook uit te snijden die je op de verhouding 44/19 hebt ingesteld. Die uitsnede exporteer je dan in “origineel formaat” en dat “brede bestand” kun je dan uploaden naar het ontwerpprogramma voor je fotoboekje.
Op deze bewerkingsstappen kom je alleen maar als je een programma zoals Picasa grondig kent en dat geldt altijd, want anders wordt het aanmodderen – ook met andere programma’s. Los daarvan geldt dat je na gebruik alle tussenstappen kunt opruimen - ook dat hoort erbij.
Foto bewerken
Er worden tegenwoordig ontzettend veel digitale foto's gemaakt doordat vrijwel iedereen een digitale camera heeft. Ook met de smartphone worden te pas en te onpas foto's gemaakt.
Deze foto's zijn niet altijd van de juiste kwaliteit. Veel mensen willen daarom hun foto's bewerken. Dat kan eenvoudig met een fotobewerkingsprogramma. Het liefst wil men natuurlijk gratis foto's bewerken.
Picasa
Een goed programma daarvoor is Picasa van Google. Je kunt gemakkelijk Picasa downloaden en installeren en daarna je afbeeldingen bewerken. Er zijn allerlei effecten en instellingen mogelijk met het programma Picasa.
Picasaweb
Picasa heeft een eigen functie voor het maken van een foto website. Deze functie heet Picasaweb of Picasa webalbum en is erg populair. De Picasa webalbums kunnen openbaar of privé ingesteld worden. Je kunt dus ook gemakkelijk je foto's aan familie of vrienden laten zien.
Smartphone case bestellen
Ben je op zoek naar een een beschermhoes voor je iPhone? Je kunt tegenwoordig een smartphone case bestellen met je eigen foto. Wat is persoonlijker dan een beschermhoesje met een van je populaire foto's?