Een kijkje in de fototent. Voor een maximaal diffuus effect kan de voorzijde ook dichtgemaakt worden (op een gaatje voor de camera na).

De LumiQuest Softbox II past op de opzetflitser en zorgt daar voor een zachte, egale dosis flitslicht.

De opnametent biedt als ministudiootje verbluffende resultaten. Het licht is egaal en diffuus, schaduwen en hinderlijke reflecties verdwijnen.

Detailopname in fototent. Zie ook opname hierboven.

Professionele lampen zijn niet noodzakelijk voor studio-opnamen. Hier stond de flitskop omhoog en kaatste het witte plafond de stralen diffuus terug.

Fotostudio met softbox

Grote investeringen geen harde eis voor een mooie studiofoto

Met een plof valt een pakket folders op de mat. Een huishouden zonder nee-nee-sticker ontvangt elk jaar gemiddeld 34 kilo reclamepapier. In kleurige krantjes prijzen winkelier en grootgrutter hun handel aan. Alle lovende productbeschrijvingen ten spijt, het draait uiteindelijk om de foto's. Trekt een plaat de aandacht van de koopjesjager, dan maakt de bijbehorende tekst kans om gelezen te worden. De kunst is dan ook om een goede, aansprekende reclamefoto te maken.

Productfotografie in fotostudio

Product- en modeplaten knippen komt meestal neer op studiowerk. Fotografie betekent letterlijk "schrijven met licht". In een studio heeft de vakman dat licht helemaal in eigen hand. Vaak schitteren ramen door afwezigheid, al het licht komt van een batterij flitsers, softboxen en spots. De intensiteit en richting van de lichtbundels past de fotograaf helemaal naar smaak aan. Bij het zien van de ongekende mogelijkheden loopt het water de hobbyist in de mond. Vanwege de kosten blijft het voor de meesten echter bij dromen. Veel enthousiaste amateurs staren zich blind op de dure uitrusting van de professional. Gelukkig is een flitsset van vijfduizend euro geen voorwaarde om met studiofotografie te experimenteren.

Fotostudio en belichting

Het schieten van een plaat met redelijke sluitertijd vraagt om veel licht. Wie binnenshuis een geïmproviseerde studio inricht, komt er snel achter dat omgevingslicht verre van ideaal is. Het is vaak zwak en niet te richten. Het fototoestel in de automatische stand weet een oplossing: flitsen. Het harde, frontale licht is echter funest voor de sfeer. Voor studiofotografie is het ingebouwde flitslampje dan ook snel uitgespeeld. Een opzetflits met kantelbare kop biedt meer mogelijkheden. Veel huizen hebben witte plafonds, zet daarom de flitskop eens omhoog. De zoldering kaatst de smalle bundel terug als een brede, verstrooide bundel. Deze verlicht het onderwerp veel egaler en natuurlijker.

Professionele softbox

Professionals die producten en modellen fotograferen, gebruiken graag softboxen; grote, rechthoekige lampenkappen met aan de voorkant lichtdoorlatend materiaal. In de softbox bevindt zich een lichtbron, meestal een flitser. De reflecterende binnenkant en de doorschijnende voorzijde zorgen voor egaal en diffuus licht. Portretfotografen gebruiken vaak twee boxen. De ene fungeert als hoofdlicht, terwijl de ander donkere delen iets bijlicht.

Softbox met studioflitser en statief

Veel softboxen worden als set verkocht met studioflitser en statief. Door toenemende populariteit is het voor de fotoamateur steeds voordeliger winkelen; de Falcon Eyes SS-200F kost rond de 200 euro. Voor dat geld gaan er twee flitsers, softboxen en statieven over de toonbank. Voor de professional wellicht niet robuust en snel genoeg, maar voor de hobbyist schitterend gereedschap. Bij de SS-200F geeft de camera zijn opdrachten via een kabeltje door. Wie draadloos wil flitsen moet dieper in de buidel tasten. Ook voor gewone opzetflitsers bestaan draadloze systemen. Ze gunnen de fotograaf optimale vrijheid in het plaatsen van de lichtbronnen. Cactus V4 biedt deze functionaliteit voor 40 euro.

LumiQuest Softbox

Voor de krappere beurs en de mobiele fotoamateur biedt LumiQuest een aardig compromis. Het effect van de Softbox II (29 euro) houdt het midden tussen dat van een softbox en een opzetflitser. De stralenbundel is niet zo zacht als die van een volbloed softbox, maar vele malen beter dan een frontale flits. Een alternatief voor dure verlichting zijn eenvoudige halogeen bouwlampen. Elke doe-het-zelf-zaak verkoopt ze voor een paar tientjes. Plaats voor de lamp eventueel een stuk witte stof of overtrekpapier voor een softbox-effect. Het halogeenlicht is wel tamelijk geel, maar correct instellen van de witbalans van de camera corrigeert dit. Let wel op: een bouwlamp wordt érg heet en materiaal dicht in de buurt kan gaan schroeien.

Ministudio: opnametent

De hobbyist die graag kleine objecten fotografeert, is goed af met een opnametent. Zo eenvoudig als een dergelijk ministudiootje in elkaar steekt, zo groots zijn de resultaten. De tentjes zijn in verschillende maten verkrijgbaar en geheel opgetrokken uit lichtdoorlatende stof. Binnenin kaatsen de lichtstralen alle kanten op en zorgen zo voor een egale, diffuse belichting. Hinderlijke schaduwen vallen vrijwel geheel weg. Glimmende voorwerpen fotograferen wordt zo een peulenschil. Een tentje van 30 cm in het vierkant kost bij de firma FotoCube nog geen 30 euro. Een iets groter en -daarmee bruikbaarder- exemplaar van 75 cm verwisselt voor 44 euro van eigenaar. Bij daglicht is al prachtig resultaat te boeken. Wie meer vrijheid wil, richt van buitenaf een paar lampen op het tentje. Hiervoor zijn speciale daglichtlampen te koop, maar de fotoamateur kan hier naar hartenlust experimenteren met alternatieve lichtbronnen.

Achtergrond bij productfotografie

Voor een mooie portret- of productfoto is een goede, rustige achtergrond uiterst belangrijk. Wie toevallig een muur in de goede kleur heeft, denkt misschien snel klaar te zijn. Toch is een mogelijkheid tot afwisseling wel zo aardig. Daarnaast is bij kleinere voorwerpen of geportretteerden een naadloze overgang van achter- en ondergrond wenselijk. Voor de gelegenheidsstudio zijn er verschillende rolsystemen op de markt. Hierbij wordt een rol achtergrondpapier of -doek op twee statieven geplaatst en afgerold. Reken bij dergelijke systemen op ruim honderd euro exclusief papier of doek. De creatieve hobbyist komt echter al een heel eind met lakens, kant-en-klaar gordijnen van Leenbakker of een bezoekje aan de stoffenkraam.

Tekst en foto's: Wessel van Binsbergen. Dit artikel is eerder verschenen in het Reformatorisch Dagblad, een krant voor christenen.

Foto tips

Kiezen van de juiste Canon foto camera.
Je mooiste foto kun je op fotobehang laten afdrukken.
Oude 8mm film digitaliseren voor een up to date film archief.
Welk fotopapier is het meest geschikt voor je afdrukken?
Elke maand een interessant fotomagazine in de brievenbus?
Een mooie ingelijste fotocollage blijf je naar kijken!
Oude dia's digitaliseren kan met een diascanner.
Je foto bewerken kan met bijvoorbeeld Photoshop.

Vacatures fotograaf

Ben je op zoek naar een baan in de fotografie? Kijk dan eens op een speciale vacaturesite voor fotografen. Dit is bijvoorbeeld een handig overzicht van vacaturebanken met veel fotografie vacatures.