Terug naar het nieuwsoverzicht.

Elke dag een draadje... Borduren in gevangenschap 1940-1945

De tentoonstelling "Elke dag een draadje..." is gewijd aan een prachtige collectie borduurwerken, gemaakt door vrouwen in gevangenschap tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Tangerang, 5-12-1944. Detail van een zakje geborduurd in Nederlands-Indië.


De tentoonstelling is te zien van 10 juni 2011 t/m 11 mei 2012.

Uitlaatklep
Het was een uitlaatklep, bood houvast en het gaf kleur aan het grauwe bestaan. Gearresteerd voor bijvoorbeeld het helpen van joden of het rondbrengen van illegale kranten, hielden ze zichzelf op de been door hun ervaringen te verwerken in borduurwerken. Ook in de interneringskampen in Nederlands-Indië werd massaal geborduurd.

Lappen, draadjes en naalden
Vrouwen in gevangenschap deden veel moeite om te kunnen borduren. Lappen werden gemaakt van kapotte lakens, kledingstukken of zakdoeken, borduurdraadjes werden bijvoorbeeld uit een gekleurde hoofddoek gepeuterd. Naalden werden gesmokkeld in de zoom van een kledingstuk en verstopt onder het eelt van de handpalm.
De vrouwen maakten de borduurwerken voor zichzelf én voor elkaar. Soms wordt uit de borduurwerken duidelijk dat ze bedoeld waren als verjaardagscadeau of kerstcadeau.

Achter elk borduurwerk een aangrijpend verhaal
Uit de aard van de borduurwerken komen de verschillende omstandigheden in gevangenschap naar voren. In de Nederlandse gevangenissen hadden vrouwen vaak veel tijd om buiten het zicht van de bewaarders te borduren. De was werd door de familieleden gedaan. Via het wasgoed werd van alles de gevangenis in- en uitgesmokkeld. De prachtigste borduurwerken konden daardoor in de gevangenissen tot stand komen.
Achter ieder borduurwerk - hoe klein en onooglijk ook - schuilt een aangrijpend verhaal. Het Verzetsmuseum Amsterdam brengt deze nu naar buiten.

Verzetsmuseum - 8 augustus 2011