Terug naar het nieuwsoverzicht.

Quilten is spelen met kleuren en stoffen

Door: Rick Praamstra

Marian van der Meer en Loes Buitenwerf verzorgen zaterdag een quiltmarkt in Bennekom. Een quilt is een doorgestikt textielwerk van drie lagen katoenstof. De vrouwen genieten van het quilten. Vooral in de Verenigde Staten is het populair.

Marian van der Meer (links) en Loes Buitenwerf met een quiltkleed.
Foto: Cord Otting

Marian van der Meer (56) en Loes Buitenwerf (66) zijn het niet altijd met elkaar eens. Van der Meer vertelt dat iedereen kan quilten. Buitenwerf stelt dat quilten veel door de beter gesitueerden gedaan wordt. "Dat wordt beweerd. De stofjes zijn heel er duur." "Daar ben ik het niet mee eens, Loes. Je moet je fantasie erop loslaten. Je kunt ook quilten met reststofjes. Het is de waarde die je er zelf aan geeft, niet de prijs."

De Bennekomse Buitenwerf en de Edese Van der Meer genieten van hun hobby, zoveel is duidelijk. Een vriendin besmette Buitenwerf zestien jaar geleden met het quiltvirus, toen ze haar meenam naar een cursus. Van der Meer ontdekte tien jaar geleden dat quilten de oplossing was voor een huishoudelijk probleem. "Ik naaide altijd kleren voor de kinderen. Ik hield dan altijd zoveel restjes over. Ik wilde ze niet weggooien maar bewaren voor later. Met quilten kon ik de restjes weer gebruiken."

Het quilten is een tijdrovende bezigheid. Massaproductie is niet aan de orde. Niet bij deze quilters. "Ik maak er ongeveer twee per jaar. Het kost veel tijd. Ik doe het vooral in de wintermaanden. In de zomer ga ik echt niet lang binnen zitten," vertelt Buitenwerf. Er zijn quilters die de ene na de andere quilt produceren. Zoveel zelfs dat ze werkjes niet afronden. "Dat noemen we ufo's, " legt Van der Meer uit. " Unfinished objects. ze zijn soms wel met dertig quilts tegelijk bezig. Ze gaan rustig naar de eenendertigste."

De vrouwen vinden het lastig om te zeggen waarom ze quilten zo leuk vinden. Van der Meer: " Het is een hobby. Het is spelen met kleuren en met stof. Je begin het quilten met niets. Van restjes maak je een mooi geheel, een gebruiksvoorwerp. " Buitenwerf valt bij: "Het is schilderen met lapjes."

Van lapjes stof van verschillende kleuren en motieven – ook wel patchwork genoemd – maken ze textielwerken als dekens en kleden. De Bennekomse legt uit hoe het quilten in zijn werk gaat. "Een quilt bestaat uit drie lagen katoenstof. Je hebt een toplaag, een tussenvulling en een onderlaag. Met de hand of de naaimachine stik je lapjes stof en maak je patronen."

Quilts worden al eeuwen lang gemaakt. De oudste quilt die gevonden is, stamt uit de Romeinse tijd. De oudste Nederlandse quilt is een poppendeken uit 1680. In de negentiende eeuw introduceerden Europese immigranten de quilt in de Verenigde Staten. Daar is de hobby enorm populair. Dat merkte Loes Buitenwerf toen ze er op vakantie was. "In de Verenigde Staten is het een kunstvorm, je kunt er zelfs onderscheidingen voor ontvangen. Nederlanders gaan naar de VS om erkenning te krijgen, die krijgen ze niet in Nederland."

Quilten is volgens de vrouwen een hobby, maar kan zeker ook kunst zijn. "Het is hoe je met het materiaal omgaat. Een schilder heeft een penseel en kwast. Op welke wijze hij het interpreteert, bepaalt of het kunst is." Ze laat een boekje zien met kunstquilts. De Bennekomse vertelt dat quilters ook evenementenquilts maken. Voor Koninginnedag, een bruiloft, of bij de geboorte van een kleinkind bijvoorbeeld. Ze gaat even naar de zolder en haalt een quilt die ze maakte naar aanleiding van het millennium. "Het bestaat uit tweeduizend lapjes. "

Een typische quilter is er niet, zeggen de hobbyisten. Ja, de meeste quilters zijn vrouw en hebben een respectabele leeftijd. Maar het is te kort door de bocht om zo de gemiddelde beoefenaar te typeren, stellen ze. Buitenwerf: "Ik moet eerlijk toegeven dat ik blij ben als er jongeren bijkomen. Ik was bij een quilttentoonstelling in de Eusebiuskerk in Arnhem. Tot mijn verbazing zag ik daar veel jonge vrouwen."

Mannen zijn ver in de minderheid, zeggen ze beiden. Ze kennen er maar een handjevol. Ze merken het ook in hun gezinnen. Hun dochters waarderen het als hun moeder een beddensprei of tafelkleed maken, maar hun echtgenoten en zonen zijn sceptisch over de hobby van hun ouder. "Mijn zoon vind het niets. Hij vindt het maar een eigenaardige bezigheid. 'Je gaat lapjes verknippen om ze later weer aan elkaar te naaien', zegt hij."

De Gelderlander - 13 november 2008