Terug naar het nieuwsoverzicht.

De ideeën van Wilma en Machiel Karels over een eigen zaak

Door: Jeannette Donkersteeg

Wilma Karels Borduren begint onder handwerksters een begrip te worden. Met behulp van een computerprogramma dat ze uit Australië liet komen, ontwerpt Wilma Karels-van Dijkhuizen uit Ede patronen. Via een eigen postorderbedrijfje worden ze verzonden. Vanaf nu zijn de pakketten ook in een speciale handwerkwinkel te koop. Daar vind je ook alles om zelf te quilten.

Wilma in haar winkel

Wilma Karels borduurde graag, haar man Machiel droomde van een eigen zaakje. Samen schaften ze een computerprogramma aan waarmee Wilma werk van W. G. van de Hulst jr. en van Mattie de Bruine omzette in kruissteekpatronen. Al snel kwamen de bestellingen binnen. De Karels zorgden voor pakketten, compleet met borduurzijde, stof en een naald. Nu -slechts een paar jaar later- is er sprake van een goedlopend, klein postorderbedrijf. Onverwacht wordt daar een quiltwinkel aan toegevoegd.

"De patronen worden veel besteld", vertelt Wilma. "Inmiddels is er sprake van een stukje naamsbekendheid. Ik wilde graag met de borduurpakketten doorgaan en had verder geen plannen. Vorig jaar zomer kochten we een groot, oud huis in Ede, omdat we meer tuin wilden. Wat we gingen doen met de ruimte die vroeger als dierenpension heeft gediend, wisten we nog niet. Totdat begin dit jaar Het Quilthuis hier in Ede ermee stopte. Ik heb een schoonzus die veel quilt, dus ik wist een beetje wat het was en dacht: Misschien is het iets voor ons."

Amerika
Inmiddels staat de hele inventaris van Het Quilthuis in het ruime pand achter de nieuwe woning van de familie Karels. Borduurwerken sieren de muren. Grenen kasten vol stofjes staan liefhebbers lekker te maken. Quilts kleden het geheel aan. Eén wand hangt vol accessoires: borduurnaalden, broches waarin je geborduurde bloemetjes kunt bevestigen, scharen, maar ook allerlei benodigdheden op quiltgebied.

Boeken en tijdschriften blijken er op borduur- en quiltgebied royaal te zijn. De meeste komen uit Amerika, zegt Heleen Pinkster uit Barneveld, die samen met Wilma druk doende is de laatste planken in te richten. "Gisteren waren we bij de groothandel. Misschien dat een-tiende van de lectuur Nederlands is, de rest komt uit Amerika. Quilten is rond 1600 weliswaar in Europa begonnen, maar pioniers namen de techniek mee naar Amerika, waar het quilten pas echt tot bloei kwam. Eigenlijk was dat pure noodzaak. De mensen hadden weinig middelen en moesten hun oude overhemden wel tot beddenspreien vermaken."

Een rustieke plek voor cursus en bee

foto: Cees Buys.

Het is de bedoeling dat Heleen na de zomervakantie quiltcursussen gaat geven. Ze legt kort uit hoe dat in z'n werk gaat. In zes avonden kun je de basistechniek in de vingers krijgen. Je leert een bepaald patroon kiezen. Dat haal je uit een boek, of je maakt het zelf. Zo'n patroon bestaat uit vlakken, vierkanten, driehoeken of cirkels. Je maakt mallen van schuurpapier, dat schuift namelijk niet. Met behulp van die mallen knip je stofjes uit. Die naai je aan elkaar en bevestig je vervolgens op een grote lap. Als je er fiberfill tussenstopt en het geheel vervolgens doorstikt, kunnen er prachtige spreien of kussenomtrekken ontstaan. Het is ook mogelijk zonder mallen te werken en alle lapjes van tevoren al te knippen. Daar komt echter wel heel wat rekenwerk aan te pas.

Inzicht
De kunst van het quilten is het kiezen en combineren van kleuren. Je moet een patroon kunnen "doorzien", aldus Heleen. Eigenlijk is er een stuk wiskundig inzicht nodig om je te kunnen voorstellen hoe iets wordt. Veel mensen die graag quilten en prachtig werk leveren, hebben dat echter niet. Je kunt namelijk ook heel goed gebruikmaken van de talloze patronen die in de loop der jaren ontworpen en in boeken vastgelegd zijn.

Het maken van de mallen en het uitdenken van het patroon is vaak meer werk dan de uitvoering, weet Heleen. Niet-quilters kunnen de indruk krijgen dat de techniek uit niets anders bestaat dan lapjes aan elkaar naaien. Dat kun je in zes lessen toch ruimschoots onder de knie krijgen? Heleen: "De basis is inderdaad het aan elkaar naaien van stoffen. Vervolgens komen er echt heel véél technieken bij kijken. Gevorderden zullen zich er bijvoorbeeld steeds meer op toeleggen de puntjes van driehoeken netjes te krijgen. Het maken van cirkels is enorm moeilijk. Appliceren is weer een ander verhaal."

Zelfgemaakte ontwerpen zeggen het meest over de maker of maakster, vinden de twee quiltsters. Wilma: "Als ik een erg gedurfd werkstuk tegenkom, is het best vaak van een man." Heleen: "Als ik iets zie waarvan ik denk: Dat is echt heel knap, blijkt het vaak door een man gemaakt te zijn. Mannen brengen meestal meer diepte aan in hun ontwerpen. Vorige week kreeg ik een quiltcatalogus uit Amerika. Dat blad had een wedstrijd uitgeschreven en de winnaar was een man."

De winkel van Wilma is ruim voorzien van stoffen en andere quiltmaterialen
De winkel van Wilma is ruim voorzien van stoffen en andere quiltmaterialen
Spannend
Wilma Karels had kortgeleden nog nooit een quilt onder handen gehad. Nu werkt ze met plezier aan haar eerste wandkleed. "Ik borduurde veel, dus dit leek me ook leuk. De meeste mensen quilten namelijk met de hand. Je kunt er gewoon 's avonds even mee gaan zitten en het daarna weer wegleggen." Heleen vindt het vooral spannend mensen "met bepaalde patronen voor de gek te houden." Als je verschillende blokken van aan elkaar genaaide lapjes op hun beurt aan elkaar zet, lijkt het soms alsof je een ontzettend moeilijk patroon hebt gekozen."

In de winkel liggen al ruim 200 stoffen. De Amerikaanse catalogi waarop Heleen geabonneerd is, geven de trends enigszins aan. Verder gaan de dames op hun smaak af. Wilma: "Je moet alle kleurgroepen natuurlijk hebben. Verder is er een aantal merken dat het goed doet. Met Debbie Mumm bijvoorbeeld trek je mensen. Als je dat in je winkel hebt, ben je wat... Voor RdR geldt dat ook. De prijzen zijn wel twee keer zo hoog als die voor een gewoon katoentje." "De kwaliteit is er dan wel naar", vult Heleen aan. Volgens haar is de hobby over het algemeen niet duur. "Een basiscursus kost 75 gulden exclusief stof. In principe kun je daarmee verder en tenslotte hoef je niet per se de dure merken aan te schaffen."

Reformatorisch Dagblad - 19 mei 2001